Atletizm Ülkemizde 19. yüzyılın sonuna doğru Mekteb-i Sultani’de (Galatasaray Lisesi) Fransız beden eğitimi öğretmeni Mösyö Curel’in derslerdeki uygulamasıyla başlayan atletizm, 1896’da Rumlar tarafından kurulan Tatavla Heraklis Kulübü’nün (bugünkü Kurtuluş Spor Kulübü) atletizm branşında idmanlar yapılmaya başladığında yeni döneme geçti. 1912 yılında Stockholm’de yapılan 5. Yaz Olimpiyatları’nda yarışan Mıgırdıç Mıgıryan ve Vahram Papazyan, Türkiye’nin ilk olimpik sporcuları oldular.
1922’de oluşturulan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı’nın içinde önemli bir birim olan atletizm, bu şekilde bir nevi federasyon yapısına kavuştu. 5 Eylül 1924’de Eskişehir’de Türkiye Atletizm Şampiyonası’nın birincisi yapılırken, aynı yıl Türkiye’nin IAAF’a (Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği) üyeliği gerçekleşti.
1948’de Ruhi Sarıalp, Londra Olimpiyatları’nda Türkiye’ye uluslararası düzeydeki ilk büyük başarıyı getirerek üç adım atlamada bronz madalya getirdi.
70’lerde İzmir, Mersin ve Eskişehir bölgesi başta olmak üzere Anadolu’dan çıkan atletler Türkiye şampiyonalarında başarılı olurken, uluslararası platformlarda durgun bir döneme girildi. 1980’lerde yeniden canlanan atletizmde Türkiye rekorlarının en fazla yenilendiği on yıllık periyot yaşandı.
Özellikle 2000’li yıllarda uluslararası şampiyonalarda başarıları artan Türkiye’de atletizm federasyonu, 2012’de 90 yılını geride bıraktı. O yıl İstanbul’da Dünya Salon Atletizm Şampiyonası’nı organize eden Türkiye Atletizm Federasyonu, son yıllarda büyük şampiyonalarda önemli sonuçlar yakaladı.
2016’da Avrupa Kros’ta tarihte ilk kez madalya sıralamasında birincilik ve tüm Balkan şampiyonalarında zirveye abone olan Türkiye, bölgesinde önemli bir atletizm gücü haline geldi.
2017’de Ramil Guliyev, Londra’da Türk atletizm tarihinde büyüklerde dünya şampiyonluğu kazanan ilk isim olma başarısı gösterdi. Guliyev, aynı yıl içinde İslami Dayanışma Oyunları’nı, bir yıl sonra Akdeniz Oyunları ve Berlin’deki Avrupa Şampiyonası’nı da kazandı. Türkiye son yıllarda giderek artırdığı uluslararası madalyaları ve çıkardığı yıldız atletlerle Avrupa’nın önde gelen atletizm ülkeleri arasına adını yazdırdı.
Türkiye’deki en popüler spor dalları arasında bulunan atletizmde 2019 itibariyle 180 bini aşkın lisanslı sporcu, 1000’in üzerinde kulüp bulunmaktadır. Türkiye Atletizm Federasyonu’nun faaliyet takviminde dokuz ayrı lig yarışması, onlarca yurt dışı teması olmak üzere her yıl 200’ün üzerinde faaliyet yer almaktadır.
Türkiye İdman Cemiyetleri İttifaki (TİCİ) dahilinde atletizm federasyonu faaliyete geçti. İlk başkan olarak Ali Seyfi Beyti atandı.
İlk Türkiye Atletizm Şampiyonası 5 Eylül’de Eskişehir’de yapıldı.
Türkiye Atletizm Federasyonu (TAF), Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği’ne (IAAF) üye oldu.
Paris’teki Olimpiyat Oyunları’na Türkiye’den dört atlet katıldı.
Semih Türkdoğan, Atina 1930 Balkan Oyunları’nda 100 metrede 11.1 saniye ile ikinci olarak Türkiye’ye uluslarası atletizmde ilk madalyayı kazandırdı.
Balkan Oyunları’nda 4×100 metreyi 43.3 ile kazanan Türkiye takımı, ilk kez uluslararası bir yarışmada altın madalya elde etti.
Büyük Atatürk Koşusu, Ankara Dikmen Vadisi’nde ilk kez koşulurken, ilk yarışın galibi Ankara Demirspor’dan Galip Darılmaz oldu.
Üç ülkenin katılımıyla yapılan Balkan Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye 6 altın, 10 gümüş, 4 bronz ile takım halinde birinci oldu.
Birincisi İstanbul’da yapılan Balkan Kros Şampiyonası’nda Rıza Maksut İşman üçüncü sırayı aldı.
Tifo hastalığına yakalanarak 25 yaşında hayatını kaybeden rekortmen sprinter Cezmi Or adına günümüze kadar ulaşan uluslararası atletizm yarışması başladı.
Türkiye’de maratonun babası sayılan Şevki Koru, 2:37:50’lik derecesiyle prestijli Boston Maratonu’nda yedinci sırayı elde etti.
3 Ağustos’ta Londra’da Ruhi Sarıalp, üç adım atlama branşında 15.02’lik atlayışıyla üçüncü olarak Türkiye’ye atletizmde ilk Olimpiyat madalyasını getirdi.
Ruhi Sarıalp, olimpiyattaki başarısını Brüksel’deki Avrupa Şampiyonası’nda da tekrarladı ve üç adımda bronz madalya elde etti.
İskenderiye’deki Akdeniz Oyunları’nda Ahmet Aytar (maraton) ve Avni Akgün (üç adım) altın madalya kazandı.
Ekrem Koçak, aynı yıl içinde iki Akdeniz Oyunları (800m, 1500m), bir Balkan (800m), bir de Ordulararası Dünya şampiyonluğu (1500m) elde etti.
11 Kasım 1956’da vefat eden eski rekortmen atlet Ömer Besim Koşalay adına yapılan ‘Kırmızı eşofman’ kros koşusunun ilki düzenlendi.
Türkiye Kulüpler Atletizm Şampiyonası’nın birincisi düzenlendi. Fenerbahçe, Jandarmagücü’nün önünde ilk şampiyonluğu alan takım oldu.
Gül Çıray, Belgrad’daki Balkan Kros Şampiyonası’nda altın madalya kazandı. 1960 ve 1962’de iki kez daha bu başarıyı tekrar etti.
Ankara’da Balkan Atletizm Şampiyonası düzenlendi. Türkiye’nin tek altınını 800 metrede Muharrem Dalkılıç elde etti.
Saraybosna’daki Balkan Şampiyonası’nda maraton yarışını İsmail Akçay birinci, Hüseyin Aktaş ikinci sırada tamamladı.
Mexico City Olimpiyatları’nda İsmail Akçay, maraton mücadelesini dördüncü sırada tamamlayarak tarihi bir başarı yakaladı.
İstanbul’da Avrasya Maratonu’nun birincisi koşuldu. Hasan Saylan, ilk yarışın galibi oldu.
Kazablanka’daki Akdeniz Oyunları’nda Türk maratoncular tarih yazarken, Mehmet Terzi birinci, Ahmet Altun ise ikinci sırada finiş çizgisine ulaştı.
Haydar Doğan, Birmingham’daki Avrupa Gençler Atletizm Şampiyonası’nda 10 bin metre mücadelesinde gümüş madalya elde ederek bir ilke imza attı.
Atletizm Kulüpler Şampiyonası lig formatında yapılmaya başlandı.
Atletizm tarihinde en fazla büyükler rekorunun yenilendiği sezon oldu. Bir yılda 42 rekor tarihe gömüldü.
Balkan Şampiyonası’nda Zeki Öztürk, 1500-5000 dublesi yapma başarısı gösterdi.
Serap Aktaş, Bari’deki Akdeniz Oyunları’nda maraton şampiyonluğunu kazandı.
Eşref Apak, çekiç atmada dünya gençler şampiyonu oldu.
Süreyya Ayhan, Edmonton’daki Dünya Atletizm Şampiyonası’nda final koşan Türkiye’nin ilk kadın atleti oldu.
Münih’teki Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda 1500 metrede altın madalya Süreyya Ayhan’ın oldu. Bu altın, Türkiye’nin şampiyona tarihindeki ilk şampiyonluğu olarak kayda geçti.
Paris’teki Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Süreyya Ayhan 1500 metrede dünya ikinciliğini kazandı.
Oslo’da 11 Haziran’da yapılan Golden Lig etabında Elvan Abeylegesse, 14:24.68 koşarak 5000 metrede dünya rekoru kırdı. Bu başarı, atletizm tarihine yeni bir ilk olarak geçti.
Atina’daki Olimpiyat Oyunları’nda Eşref Apak, çekiç atma yarışmasını 79.51’lik atışıyla dördüncü bitirdi. Yarışmada madalya alan Adrian Annus ve Ivan Tikhon’un doping cezası alıp derecelerinin silinmesiyle Olimpiyat ikinciliğine yükseldi.
Almeria’daki Akdeniz Oyunları’nda atletlerimiz bir altın, dört bronz madalya kazandı.
Osaka’daki Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Elvan Abeylegesse 10 bin metrede gümüş madalya aldı.
Pekin Olimpiyatları’nda Elvan Abeylegesse tarihi bir başarı yakaladı. Abeylegesse, 5000 ve 10 bin metrede Tirunesh Dibaba’nın ardından iki gümüş kazanırken, 10 bin metrede Avrupa rekoru kırdı.
Karin Melis Mey, uzun atlamada dünya üçüncüsü oldu.
Torino’daki Avrupa Salon’da Alemitu Bekele 3000 metrede bu şampiyonada Türkiye’ye ilk altın madalyayı getirdi.
Barselona’daki Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda Nevin Yanıt ve Elvan Abeylegesse ile milli takımımız üç altın madalyaya imza attı.
Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Fatih Avan cirit atmada beşinciliği elde etti.
Denizli’deki Avrupa Dağ Koşusu Şampiyonası’nda Ahmet Arslan, üst üste altıncı şampiyonluğunu kazandı.
İstanbul’un ev sahipliğindeki tarihin en geniş katılımlı Dünya Salon Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye 1500 metrede İlham Tanui Özbilen ile gümüş madalya elde etti. İki dünya rekorunun kırıldığı şampiyonayı üç gün içinde 20 binin üzerinde seyirci izledi.
Mersin’deki Akdeniz Oyunları’nda Türkiye atletizmde toplam 20 madalya elde etti. İlham Tanui Özbilen (2), Polat Kemboi Arıkan, Fatih Avan ve Burcu Yüksel’den gelen beş altın madalyanın yanında yedi gümüş, sekiz de bronz madalya kazanıldı.
Emel Dereli, Donetsk’teki Dünya Yıldızlar Atletizm Şampiyonası’nda gülle atmada altın madalya kazanarak bir ilke imza attı.
Zürih’teki Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda Ali Kaya, 10 bin metrede bronz madalya elde etti.
Avrupa Kros Şampiyonası’nda Polat Kemboi Arıkan elit erkeklerde altın madalya kazanırken, Türkiye de takım halinde ilk kez kıtanın zirvesine çıktı.
Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Türk atletleri altı dalda final yarıştı. 200 metrede Ramil Guliyev, 400 engellide Yasmani Copello Escobar, 10000 metrede Ali Kaya ilk sekiz içinde yer aldı.
Avrupa Kros’ta Ali Kaya elit erkeklerde altın madalya kazandı.
Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye, 4 altın, 3 gümüş, 5 bronz ile tarihinin en başarılı sonucunu aldı. 5000 ve 10000 metrede Yasemin Can, 400 metre engellide Yasmani Copello, 10000 metrede Polat Kemboi Arıkan Avrupa şampiyonu oldu.
Rio’daki Olimpiyat Oyunları’nda Yasmani Copello, 400 metre engellide Türkiye’ye bronz madalya kazandırırken, 47.92’lik derecesiyle Türkiye rekoru kırdı. Yasemin Can 10000 metrede altıncı, 5000 metrede yedinci olurken, Ramil Guliyev de 200 metrede final koşma başarısı gösterdi.
Ramil Guliyev, Londra’daki Dünya Atletizm Şampiyonası’nda 200 metrede şampiyon olarak Türk spor tarihine geçti. Guliyev, büyüklerde Türkiye’nin atletizmdeki ilk dünya şampiyonu unvanını adı. Aynı şampiyonada Yasmani Copello, 400 metre engellide dünya ikincisi olarak bir başka büyük bbaşarıya imza attı.
Bakü’deki İslami Dayanışma Oyunları’nda 9 altın, 8 gümüş, 4 bronz madalya elde eden Ay-yıldızlı takım, 54 katılımcı ülke arasında atletizm yarışmalarında Bahreyn’in ardından ikinciliği elde etti.
Kenya’nın başkenti Nairobi’deki Dünya U18 Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye, 100 metrede Mizgin Ay ile tarihindeki ilk defa bu branşta dünya şampiyonu çıkardı. Mizgin aynı şampiyonada 200 metrede üçüncü olurken, yürüyüşte Meryem Bekmez dünya ikincisi olarak kürsüye çıktı.
Uganda’daki Dünya Kros Şampiyonası’nda Türkiye, tarihinin ilk madalyasını aldı. Karışık bayrak takım yarışında Yasemin Can, Meryem Akdağ, Ali Kaya ve Aras Kaya dörtlüsü, Kenya ve Etiyopya’nın ardından kürsüye çıktı ve bronz madalya kazandı.
Berlin’deki Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda Ramil Guliyev 200 metrede 19.76’lık Türkiye ve şampiyona rekoruyla altın madalya kazandı. Organizasyonda Milli Takım, ayrıca iki gümüş, iki de bronz madalya elde etti. 4×100 metrede Türkiye, 37.98’lik rekor derecesiyle Avrupa ikincisi oldu ve bir ilki gerçekleştirdi.
2018 yılı içinde pistten krosa ve dağ koşusuna kadar 10 ayrı Balkan Şampiyonası’nda Türkiye tam 140 madalya kazanarak, bölgenin en güçlü atletizm ülkesi haline dönüştüğünü bir kez daha ispatladı.
Yıldızlar kategorisinde yapılan Gençlik Olimpiyatları’nda Türkiye, atletizmde ilk madalyalarını kazandı. Buenos Aires’teki yarışmalarda Münevver Hancı (cirit atma), Özlem Becerek (disk atma) ve Mehmet Çelik (800m) Gençlik Olimpiyatı üçüncülüğünü elde ettiler.
Glasgow’daki Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası’nda Emre Zafer Barnes, 60 metrede ikinci olarak gümüş madalya ile ülkeye döndü.
İsveç’in Boras kentindeki Avrupa U20 Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye tarihi bir başarı yakaladı. 3 altın, 4 gümüş ve 3 bronz madalya elde ederek tarihinin en başarılı organizasyonunu geçiren Milliler, kapanıştaki 4×400 mücadelesini Türkiye rekoruyla kazanarak ülkede gündem oldu.
TAF Başkanı Fatih Çintimar, Prag’daki kongrede Avrupa Atletizm Birliği’nin 15 kişilik Yönetim Kurulu’na seçildi.
Litvanya’nın Alytus kentindeki Avrupa Yürüyüş Kupası’nda Türkiye, 2 altın, 1 gümüş, 1 bronz ile tarihindeki en başarılı sonucu aldı.